Türkiye güneş enerjisi yasasını neden ağırdan alıyor ?
Doğrusunu söylemem gerekirse “Güneş Enerjisi ve Türkiye” başlıklı salı günkü yazıya okurlardan bu kadar çok e-posta beklemiyordum.
Diyarbakır dahil çeşitli illerden ve hatta Kanada’dan gelen e-postalar konuya ilginin hiç de azımsanmayacak kadar çok olduğunu ortaya koydu. E-postaların ortak noktalarını şöyle özetleyebilirim :
* Enerjide büyük oranda doğalgaza ve dolayısıyla dışarıya bağımlı olan Türkiye, doğanın bu bedava nimetinden eninde sonunda yararlanmak zorunda.
* Hükümet “Güneş Enerjisi”ne gereken önemi vermiyor.
* Bu konuda belirli bir politikası yok.
* Güneş Enerjisi’yle ilgili yasal düzenlemeyi ağırdan alıyor.
Güneş enerjisiyle su ısıtma sistemlerinde Avrupa’nın 2. numaralı şirketi olan Ezinç A.Ş Genel Müdürü Hakan Alaş’ın belirttiği gibi, elektrik üretme bir yana “su ısıtma” sektörü de devletten gerekli ilgiyi görmüyor. Alaş e-postasında diyor ki: “ Bugün teşvikler konusunda örnek gösterdiğimiz birçok Avrupa ülkesi 1990’lı yıllarda “solar thermal” uygulamalarını biz Türk üreticilerden öğrendi. Yıllarca ürünlerini Türkiye’de üretti. Bugün ise üretim ve teknolojide bunlardan bazıları bizi geçti. ” Yazık gerçekten. Meraklısına bir not. Alaş’ın verdiği bilgiye göre, Türkiye’de 4 milyon konutta güneşle su ısıtma sistemi kullanılıyor. Böylelikle 600 milyon dolarlık petrol ithalatını önlenmiş oluyor.
İSPANYA VE TÜRKİYE’NİN POTANSİYELİ
Dün sabah biraraya geldiğim Mehmet Özer, Tunçmatik Şirketi’nin ikinci nesil sahibi ve “Güneşe” Derneği’nin başkanı. Dernek henüz bir yıllık. Brüksel merkezli EPIA’nın (Avrupa Fotovoltaik Endüstrisi Birliği) Türkiye temsilcisi. Konuya yabancı olanlar için bir parantez açmam gerekirse, “fotovoltaik” güneşten elektrik üreten sistemler.
Mehmet Özer’in şunları vurguluyor :
Türkiye, güney kıyılarının uzunluğu nedeniyle İspanya ile birlikte güneş enerjisi yönünden büyük bir potansiyele sahip. Güneş enerjisi dünyada giderek büyüyen bir sektör. Dünyada enerji üretimindeki payı 2006 yılında 6.7 cigavat iken 2008 yılında 15 cigavata ulaşmış. Avrupa güneş enerjisinde başı çekiyor. Ardından Japonya ve ABD geliyor. ABD’nin “bu işe biraz geç uyandığını” belirten Özer’e göre, Obama iktidarı şimdi kaybettiği zamanı yakalamak iddiasında.
YASA BABACAN A TAKILDI
Potansiyel olarak bize benzeyen İspanya, güneş enerjisinden 2006 yılında 1603 megavat elde ederken, 2008 yılında 5560 megavat elde etmiş. Peki Türkiye neden tüm Avrupa ülkelerinin arkasından geliyor? En büyük neden yukarıda değinmiş olduğum yasal düzenleme. Kısaca “yenilenebilir enerji” tasarısı olarak bilinen ama ağırlıklı olarak güneş enerjisini konu alan yasa tasarısı meclisteki son oylamada Ekonomi Bakanı Ali Babacan’a takılmış. Zira mesele devlet teşvikleri. Güneş enerjisiyle elektrik üretenlere devletin ödediği para teşvik anlamında.
Avrupa ortalama kilovata 40 sent ödüyor.
AKP Hükümeti, meclisten bir türlü çıkmayan yasa tasarısında önce 28 sent önermiş, sonra bunu 25 sente çekmiş. Mehmet Özer, güneş enerjisine yatırım için bekleyen yabancıların da bu yasayı beklediklerini söylüyor. “ Yabancı yatırımcılar inançlarını kaybetmek üzere. Zaten rüzgâr enerjisinde yaşanmış kötü bir deneyim var ” diyor. Özer’e göre, yasanın hemen çıkması ve teşviklerin akılcı olması gerek.
Uluslar arası Enerji Ajansı, 2100 yılında toplam enerjinin “yenilenebilir enerjiden” üretileceğini ve bunun da yüzde 70’inin güneşten sağlanacağını öngörüyor. Türkiye’nin bu konuda kaybedecek bir dakikası bile yok.
Antalya “Güneş Evi”yle büyük bir çıkış hazırlığında …
ANTALYA güneş enerjisi konusunda büyük bir sürpriz hazırlığında. Form Temiz Enerji şirketi Genel Müdürü Ateş Uğurel ’in heyecanla söz ettiği proje Türkiye’ nin yenilenebilir enerjide dönüşümüne ön ayak olabilecek nitelikte. Uğurel bu projeyle ilgili üç aydan beri Antalya Büyükşehir Belediyesi’yle temas halinde.
Projenin ne olduğuna geçmeden yerel yönetimlerin güneş enerjisi trendinde önemli rol üstlendiklerinin altını çizmek gerek. Örneğin Barcelona Avrupa’nın “Güneş Şehri” olarak biliniyor. Barcelona Belediyesi, yeni yapılan ya da restore edilen binalarda suyun güneş enerjisiyle ısıtılmasını yasalarla talep ediyor. Güneş enerjisinden elektrik üretimini ise çeşitli yollarla teşvik ediyor.
Antalya’ya dönersek, Uğurel’in sözünü ettiği proje, Konyaaltı Plajı’na paralel Atatürk Parkı’nda inşa edilecek bir “Güneş Evi”. 30 kadar şirketin biraraya gelmesiyle “imece” usulüyle inşa edilecek ev güneş enerjisiyle kendi elektriğini üretecek ve mobilyalarına kadar baştan aşağıya ekolojik olacak. Uğurel, “Antalya’da dünyaya örnek olacak bir model geliştiriyoruz” diyor. Show-room işlevindeki “Güneş Evi”nin güneş enerjisiyle ilgili her türlü konferans, seminere ev sahipliği yapması planlanıyor.
Bir bakmışız ki, Antalya Büyükşehir Belediyesi, aynen Barcelona gibi Antalya’yı bir “Güneş Şehri”ne dönüştürmüş. Gerçekleşmeyecek hayal mi ?
hurriyet.com.tr / 24.07.2009 Cuma
-.-
Güneş enerjisi ve Türkiye
AVRUPA güneş enerjisini konuşuyor nicedir. Fransız Le Monde Gazetesi nin geçen haftaki başlıklarından biri şöyleydi: “Ya Avrupa Sahra nın güneşiyle ısınırsa.” Bol güneşli tatil dönüşü ayağımın tozuyla Türkiye de güneş enerjisini en iyi bilen iki isimle bir araya geldim. Form Solar Yönetim Kurulu Üyesi Tunç Korun ile Genel Müdürü Ateş Uğurel. Geçtiğimiz mayıs ayında İstanbul da “Eğrisiyle Doğrusuyla Güneş Enerjisi” seminerini düzenlemiş olan Korun ve Uğurel ikilisi gelecekte bu enerjinin payını giderek artıracağına inanıyor.
Tunç Korun, enerjiyi verimli kullanan sistemlerde deneyimli Form Grubu nun 2. nesil sahiplerinden.
Otellerin deniz suyuyla soğutulabileceğini ya da evlerin toprağın altından geçen bir sistemle ısıtılıp soğutulabileceğini ilk kez ondan duydum. Nazire Dedeman ın Çanakkale deki evinde, Ümraniye deki Metro M1 Projesi nde bu sistem uygulanmış. Ateş Uğurel, 15 yıl öncesinden daha küresel ısınma gündeme oturmadığı bir dönemde, internette üzerinden bir makalede, rüzgâr ve güneş enerjisinin gelecekte ciddi ticari değerleri olacağını okumuş. Yenilenebilir enerjiyle o günden beri ilgili ve Temiz Dünya Platformu kurucularından.
ÖNCE YELKENLİLER SONRA KONUTLAR
Uğurel, Siemens in güneş panellerini Türkiye de pazarlayarak sektöre adımını atmış. O dönemde güneş enerjisinden elektrik elde etme fikrine ilk sıcak bakanlar yelkenciler olmuş. Daha sonra elektriksiz konutlar da ilgilenmiş. Küçük bir bilgi notu. Bir yelkenlide 2 adet, bir konutta ise 20 güneş paneli elektrik sağlamaya yeterli. Güneş enerjisinden yararlanmak isteyenler kervanına bir sonraki aşamada ise telekomcular katılmış. Ateş Uğurel e göre, Türkiye de güneş enerjisinde tablo son iki yılda tamamen değişmiş. Yani uygulama alanları giderek yaygınlaşmış. Zaten Form Solar Şirketi ni kuran Korun ve Uğurel ortaklığının da bir buçuk yıllık bir geçmişi var. Enerjiyi verimli kullanmada usta bir şirket ile Türkiye de güneş enerjisinde 15 yıllık bir birikimi olan Uğurel in güçlerini birleştirmesine şaşmamak gerek. Uğurel, ABD de ve özellikle Avrupa Birliği nde güneş enerjisiyle gelişmeleri yakından takip ediyor.
400 MİLYAR EUROLUK PROJE VE TÜRKİYE
Geçtiğimiz sonbahar aylarında Amman da katılmış olduğum Akdeniz Birliği toplantısında, birliğin güneş enerjisiyle ilgili çalışmalarını duymuştum. Uğurel duyduklarımın devamını getiriyor.
Sarkozy nin öncülüğünde oluşturulmuş olan Akdeniz Birliği nin en önemli projesi güneş enerjisiyle ilgili olanı. Projenin adı “Akdeniz Güneş Planı”.
400 milyar Euro luk projenin öncelikli hedefi 2020 yılına kadar Akdeniz in güneyinden ve doğusundan güneş zengini ülkelerden 20 gigavatlık enerji sağlamak. 20 gigavatın ne olduğunu tahayyül edemediğimden Uğurel imdadıma yetişiyor. 20 nükleer santrala eşitmiş.
Yani tepemizde duran güneşin enerjisinden yararlanmayı iyi bilsek şu ürkütücü nükleer santrallere hiç mi hiç ihtiyaç olmayacak. “ Akdeniz Güneş Planı ”nın Türkiye yi ilgilendiren tarafı ise şu : Akdeniz Birliği, hem güneş enerjisi sağlama, hem bu enerjiyi elde etmek için devreye girecek sistemin parçalarını üretmek konusunda Türkiye nin önemli bir rol üstlenmesini talep ediyor. Dolayısıyla bu enerjinin önümüzdeki gündemimize oturması kaçınılmaz görünüyor. Elbet, hükümetin ilgili yasal düzenlemeleri tamamlaması koşuluyla.
2008 yılında yüzde 82 büyüyen sektör
TUNÇ Korun un söylediğine göre, güneş enerjisi sektörü küresel krizin damgasını vurduğu 2008 yılında yüzde 82 büyümüş. Dünyada bu oranda büyüyen bir sektör olduğunu sanmıyorum. Alman Hükümeti nin yayınlamış olduğu bir rapora göre, 2030 yılına kadar yenilenebilir enerji kaynakları arasında en fazla güneş enerjisinin payı artacak.
Ne ki şu anda bu enerjiyi elde etmek için kullanılan malzemeler oldukça pahalı. Örneğin Tunç Korun, iki yıl önce kendi evine 10 bin Euro luk bir yatırımla 2 kilovatlık güneş panelleri yerleştirmiş. İki yıldır güneş enerjisi kullanıyor.
Söylediğine göre, güneş panellerinin maliyeti bu yıl yüzde 20 düşmüş. Aynen bilgisayarda olduğu gibi ucuzlayacak bu teknoloji de. Avrupa da güneş enerjisine yatırım yapanlara teşvik var. Enerjisini yüzde 80 nükleerden sağlayan Fransa bile teşvik sistemi getirmiş.
Nasıl bir teşvik? Devlet hem konutlara güneş panelleri için faizsiz kredi sağlıyor, hem ürettiği elektriği satın alıyor. Hem de kendi ürettiği elektrikten daha pahalıya. Türkiye nin bu noktaya gelmesi kuşkusuz uzun yıllar alacak. Ancak hem Korun, hem Uğurel, yeni Enerji Bakanı Taner Yıldız ın güneş enerjisiyle ilgili büyük bir atılım yapacağı inancında. Bu konuya cuma günü de devam edeceğim.
hurriyet.com.tr / 21.07.2009 Salı
