Yeni Yenilenebilir Enerji Kanunu Ne Kadar Başarılı?
Ülkemizde 2005 yılında beri bilindiği gibi sınırlı bir teşvik (feed-in) uygulaması bulunmakta. Rüzgar enerjisinden üretilen elektriğin $0.07 kilovat saatten alınmasını öngören bu teşvik paketinden tesisler en fazla 7 yıl süresince yararlanabiliyordu. Uluslararası alanda karşılaştırma yapılacak olursa yetersiz olarak görülebilecek bu teşvik paketi 2011 yılında kabul edilen YEK Yasası ile değiştirildi.
Yeni yasa, eski teşvik uygulamasında da olduğu gibi yine zaman anlamında sınırlı. Yeni yasadaki teşviklerden sadece 10 sene boyunca yararlanılabilirken toplam kapasitenin de 600 MW ın üzerinde olmaması gerekmekte.
Yasada bir başka tartışmaya yol açan nokta ise en yüksek maliyetli yenilenebilir enerji kaynağı olan güneş enerjisine getirilen oran. Yasada belirtilen $0,13 kilovat saat oranı güneş enerjisi teknolojilerinin genel maliyeti düşünüldüğünde oldukça az olarak kabul edilebilir (Almanya daki mevcut teşvik oranın üçte biri).
Eski yasaya göre farklı ve olumlu sayılabilecek bir nokta ise yerli ürünlere verilmesi planlanan fazladan teşvikler ve ödemeler. Türk malı güneş enerjisi sistemlerine kilovat saat başına $0,07 oranında fazladan teşvik verilecek. Bu uygulamanın bir sonucu olarak Türkiye merkezli güneş enerjisi teknolojilerinin önümüzdeki yıllarda artış göstereceğini söylemek ise belki şu aşamada biraz erken.
Sektörün içerisinde bulunan çeşitli gözlemcilere ve uzmanlara göre belirlenen teşvik miktarları, yerli üretimi arttırma ve yerli teknolojilerin artışını sağlama açısından yetersiz kalmakta.
Bilindiği gibi Türkiye 2023 yılın kadar enerji üretiminin %30 unu yenilenebilir enerji kaynaklarını kullanarak sağlamayı hedeflemekte. Buna karşın Datamonitor danışmanlık firmasına göre uygulamaya konulan yeni feed-in rakamları sektörün gelişimini sınırlamakta ve çeşitli bürokratik bariyerler ile küçük ölçekli projelerde yatırımcıları caydırmakta.
Yine Datamonitor raporuna göre rüzgar, güneş ve hidroelektrik enerji alanlarında yüksek potansiyele sahip olan Türkiye, mevcut ve yapılacak olan yenilenebilir enerji projelerine getirdiği uzun süreli kontrol mekanizmaları ve sıkı devlet kontrolü ile sektörün gelişimine destekten çok engel oluyormuş gibi görünüyor.
www.limitsizenerji.com
18.01.2011